Oplettende klanten zal het al zijn opgevallen: de 35 procent-kortingsstickers voor producten die bijna over datum zijn, hebben plaatsgemaakt voor feloranje-varianten. Onder het motto 'Minder verspillen, lekker goedkoop' mogen de gelukkigen op deze troosteloze donderdag de verse kabeljauw dit keer meenemen voor €4,34 in plaats van de gebruikelijke €7,49, een korting van zo'n 42 procent.
'Hopelijk kwamen jullie niet al te veel van die producten met oranje stickers tegen', lacht operationeel manager Diederik van Heemskerk. Samen met commercieel directeur Willem Boon legt hij in het filiaal van Boon's Markt in Leerdam uit hoe het dynamisch afprijzen werkt. Leerdam, Zwijndrecht en Zoeterwoude vormden de drie winkels waar Boon Food Group van september tot en met de kerst een pilot uitvoerde.
Boon Food Group werkt samen met technologiepartner Upshop
Boon Food Group ontwikkelde met het Zweeds-Amerikaanse technologiebedrijf Upshop een systeem voor dynamisch afprijzen dat werkt met kunstmatige intelligentie. Ruim voor de zomer begon een team van Boon met het vergaren van gegevens die het voor dynamisch afprijzen kan gebruiken: van data over afprijzingen tot wat er in de prullenbak belandde of in de Too Good To Go-tassen terecht kwam. 'Op een gegeven moment kwam Upshop weer bij ons in de lucht, dat ze genoeg informatie hadden waarmee het systeem goed kan rekenen', legt Van Heemskerk uit, die het project over dynamisch afprijzen trekt.
Kortingen die uit de afprijsprinter rollen
Het meest zichtbare resultaat van dynamisch afprijzen zijn de oranje stickers die op basis van al die verzamelde verkoopdata uit de afprijsprinter in Leerdam rollen. 'We krijgen nu een adviesverkoopprijs. Stel dat een product €4,99 kost, dan kreeg je bij ons eerder altijd standaard 35 procent korting. Nu kan het zijn dat het systeem minder korting geeft, omdat er bijvoorbeeld nog maar één product ligt. Of juist meer korting, omdat er bijvoorbeeld nog zes artikelen liggen. We geven een maximale korting van 70 procent en een minimale korting van 20 procent.'
Dynamisch afprijzen in de praktijk
's Ochtends controleert iedere afdeling de houdbaarheidsdata van producten in de winkel die bijna verlopen. Medewerkers gebruiken hiervoor een app die is geïnstalleerd op hun handterminals, legt Van Heemskerk uit. Hij geeft een voorbeeld hoe dit in de praktijk werkt. 'Het systeem weet dat in de Boon’s Markt in Leerdam een pakje kabeljauwfilet met de datum van morgen in het schap ligt. De medewerker krijgt een melding en gaat kijken of die datum nog aanwezig is. Ligt deze er niet, dan voert hij de de datum van de eerstvolgende kabeljauwfilet weer in. Ligt het pakje er wel, dan scant hij het artikel en vraagt het systeem: hoeveel er nog liggen. Je geeft het aantal in en op basis daarvan komt de korting tot stand. Het systeem is zo ingericht, dat alles aan het einde van de datum van dat artikel verkocht moet zijn. En dat maakt nou net die dynamische prijs.'
Afprijzen gebeurt in de regel één keer per dag
Afprijzen gebeurt één keer per dag. 'Nee, het is niet zo dat we dynamisch per uur afprijzen. Upshop kan dat wel, maar daar heb je dan wel elektronische schaplabels voor nodig. In principe prijzen we de artikelen vandaag af die morgen over de datum gaan. We plakken er een sticker op met de prijs, op basis van de historische data en gaan niet later nóg een rondje lopen door de winkel om nog meer korting te geven op producten', zegt Van Heemskerk. 'Een product wordt één keer afgeprijsd: één dag van te voren.' Voor sommige versproducten zoals een groot blok kaas hanteert het bedrijf twee dagen. 'En voor DKW doen we dat nog iets eerder. Het moment van afprijzen verschilt per assortimentsgroep.'
Resultaten dynamisch afprijzen: groei verkopen tht-producten
De invoering van dynamisch afprijzen levert al zichtbare resultaten op, zien Van Heemskerk en Boon. Voordat het systeem zijn intrede deed, leverde de verkoop van afgeprijsde artikelen 25 procent van de originele verkoopwaarde op. Dat percentage ligt nu op 40 procent met uitschieters naar 45 procent, lichten ze toe. Op den duur verwachten ze dat ook de voedselverspilling met zeker 20 procent daalt. 'De hoeveelheid artikelen die we nu afgeprijsd verkopen, wordt veel groter. Het voordeel is dat we veel minder in de Too Good To Go-tas hoeven te doen en dat er minder in de kieperton gaat, waar diervoeding van wordt gemaakt', zegt Boon.
Too Good To go was iets minder blij met het succes tegen voedselverspilling, erkent Van Heemskerk. 'We houden het aantal tassen dat we bij hen afnemen op peil. Maar uiteindelijk zijn we een supermarkt en willen we zoveel mogelijk rendement halen. Dat we zoveel mogelijk producten redden en ze zo goedkoop mogelijk aanbieden aan de consument, is alleen maar mooi. Bovendien verkoop ik liever een product met 30 procent korting. Dan krijgen we tenminste wat van het inkoopgeld terug.'
Willem Boon: rendement niet de hoofddrijfveer
Boon verwacht dat de afprijsoplossing het rendement van het familiebedrijf verbetert. 'Maar dat is niet de hoofddrijfveer. Het moet ook passen wat betreft duurzaamheid. Eten hoort gewoon niet in de prullenbak. Als je met elkaar dingen kunt doen zodat je minder weggooit, dan vind ik dat een hogere drijver dan wat het economisch oplevert.' Van Heemskerk valt Boon bij: 'We gooien nu tussen de 1 en 5 procent weg per jaar. Laten we eerst maar eens van die 5 procent naar de 4 procent gaan.'
Assortiment verbeteren met dynamisch afprijzen
Dynamisch afprijzen leidt uiteindelijk tot verbeteringen in het assortiment, stelt Boon. Het is nu nog een grijs gebied hoeveel producten tegen gereduceerd tarief worden verkocht. Dynamisch afprijzen moet straks betere inzichten bieden, aldus Boon. 'We kunnen zien welke producten voor de normale prijs zijn verkocht en welke met korting. Het is natuurlijk niet de bedoeling dat er meer afgeprijsde producten worden verkocht ten opzichte van niet-afgeprijsde artikelen. Dat kost ons brutowinst.' Op zo'n moment is het nodig om bij te sturen in het assortiment, benadrukt Boon.
Praktijkvoorbeeld bij Boon: saffraan aioli
Van Heemskerk geeft een voorbeeld uit de praktijk. 'Wij verkopen in ons tapasassortiment bakjes met saffraan-aioli. In alle drie de testwinkels verkochten we de afgelopen maanden bij wijze van spreken maar twee tot drie bakjes zonder afprijskorting. De rest ging met heel veel korting over de toonbank en een deel belandde in The Good To Go-tas. Met dit soort voorbeelden kunnen wij straks rapportages maken richting category management. Nu prijzen we die saffraan-aioli elke keer af. Saneren we dit product straks centraal, dan zijn de kosten ook weg. Dan mist die ene klant zijn aioli, maar over de hele breedte kost dit product ons te veel geld.'
Boon Food Group ziet weinig nadelen dynamisch afprijzen
Nadelen van het dynamisch afprijzen ondervinden Boon en Van Heemskerk nauwelijks. Voor de kosten hoef je het in ieder geval niet te laten, vinden ze. 'Technisch is het niet een heel complex bouwwerk dat je moet maken. Die investering was heel beperkt. Wij hadden geeneens behoefte hierover te discussiëren. Het is een no-brainer: dit moet je gewoon doen', aldus Willem Boon.
Toch moeten medewerkers flink wat aflopen om iedere ochtend al die stickers te plakken. Dat komt dan nog bovenop de prijswijzigingen die ze twee keer per week handmatig doorvoeren. In tegenstelling tot bijvoorbeeld Albert Heijn en Jumbo maakt Boon Food Group namelijk geen gebruik van elektronische schaplabels (esl).
Willem Boon: businesscase esl is nog niet rond te rekenen
De businesscase voor esl is nog niet rond te rekenen, reageert Boon. De aanschafwaarde van elektronische schapkaartjes is nog best hoog, weet hij. 'Deze is al wel aan het dalen, maar als je het doorberekent op de volumes die je nodig hebt, dan is het nog een aardig bedrag. Dan heb je ook nog de grotere kaartjes voor de groente- en fruitafdeling nodig. Die zijn helemaal ongezellig qua prijs.'
Boon geeft toe dat medewerkers met esl minder hoeven te lopen. Van Heemskerk beaamt dat. Wekelijks 700 tot 800 prijsmutaties doorvoeren per winkel, dat is best veel werk, vervolgt hij. 'Daar gaan echt wel wat uren inzitten. Het is een duur werkje, iedere week al die schaplabels aanpassen.' Boon haakt in: 'Als de businesscase maar een beetje in de buurt komt, gaan we het doen. Dan maak je mensen in de operatie zeer gelukkig. De meest gestelde vraag onder medewerkers is niet voor niets: wanneer komen die elektronische schaplabels.'
Uitrol dynamisch afprijzen naar filialen Boon
Voorlopig richt Boon Food Group zich op de uitrol van dynamisch afprijzen in de filialen. Iedere twee weken kunnen weer een aantal winkels hier gebruik van maken. 'De winkel moet dan een dag wat mensen vrij maken om alle artikelen in te scannen. Ze beginnen dan vooraan de winkel zodat de producten gelijk op de juiste volgorde staan. Onze tht-controle beginnen we namelijk vooraan en dan lopen we pad voor pad de winkel door', zegt de operationeel manager.
Ook ondernemers kunnen aanhaken
Eind april of begin mei hopen Boon en Van Heemskerk dat alle 24 filialen op de app staan. De 24 ondernemerswinkels mogen zelf bepalen of ze meedoen. 'We hebben er bewust voor gekozen om eerst onze eigen winkels te doen. Want als er iets fout gaat, dan laten we het liever eerst bij onszelf fout gaan, dan bij de ondernemer. Gelukkig is dit een fijn project dat goed loopt. Als we straks meer data hebben, gaan we daarmee naar de ondernemers. Dan kunnen we hen laten zien, wat dynamisch afprijzen de winkel oplevert', geeft Van Heemskerk uitleg. Ondernemers die mee willen doen, betalen maandelijks abonnementsgeld. 'Hoe meer winkels meedoen, hoe goedkoper het wordt.'
