‘We staan aan het begin van een enorme duurzaamheidstransitie’, weet duurzaamheidsmanager Sander de Vries. ‘Ook in de foodsector, waarin er de komende tien jaar misschien wel meer gaat verschuiven dan in de afgelopen honderd. Wanneer ik kijk naar ons speelveld, zuivel, stijgt de consumentenvraag naar plantaardige producten om mee te kunnen variëren. Parallel aan die stijgende vraag zien we gelukkig eveneens een breed draagvlak bij zowel consumenten als onze klanten om een eerlijke prijs te betalen voor die producten; voor de duurzame inspanningen van de boer.'
'Ondanks de complexe en onzekere situatie waarin we ons bevinden, zien we dan ook kansen. Kansen die onze boeren graag willen grijpen om hun bedrijf toekomstbestendig te maken. En daar moét een goed verdienmodel voor de boer achter zitten, want je kunt niet groen doen en rood staan.’
Plantaardige varianten
‘Plantaardig vormt één van die kansen’, vult salesdirecteur Bob Mulder aan. ‘De consument vraagt meer en meer om plantaardige alternatieven om mee te kunnen variëren en we zien dat de handel meer ruimte in het schap maakt voor dergelijke producten. Als A-merk in zuivel spelen ook wij hierop in, zonder concessies te doen aan smaak en voedingswaarden. Als voedingsbedrijf met een sterke kern in zuivel weten we tenslotte wat de consument belangrijk vindt als het aankomt op smaak, structuur en voedingswaarden en deze kennis zetten we om in plantaardige varianten.’
Varianten als Friesche Vlag Barista Haver en Chocomel Plantaardig, die afgelopen jaar op de markt werden gebracht. En recent verschillende plantaardige varianten van Campina. ‘Producten die inspelen op de vraag en tegelijkertijd de drempel verlagen voor consumenten om het eens te proberen. De komende tijd zit er dan ook nog meer in het vat!’
Ineens ook een beetje akkerbouwer
De producten op basis van haver, soja, noten en erwten worden goed ontvangen door zowel de handel als de consument, vertelt De Vries. ‘En bieden tegelijkertijd kansen voor onze boeren. We verkennen momenteel de mogelijkheden om de oogst van onder meer haver en soja bij onze eigen boeren te verbouwen. Uiteraard onderzoeken we of dit een goed verdienmodel kan zijn voor de boer als aanvulling op de melkveetak.’
Een aantal melkveehouders is al bekend met akkerbouw, maar voor andere boeren vormt dit een behoorlijke omslag, beseft hij. ‘Als veehouder word je ineens ook een beetje akkerbouwer. Desondanks was de belangstelling om mee te doen boven verwachting; er is een grote wil om mee te zoeken naar potentiële nieuwe verdienmodellen.'
Al behoorlijk op weg met PlanetProof
Behalve het aanboren van nieuwe kansen is het belangrijk dat boeren een eerlijke prijs krijgen voor hun duurzame inspanningen, vervolgt Mulder. ‘Met het grootste deel van onze merken en huismerken van retailers timmeren we daarom al vijf jaar aan de weg met het keurmerk On the way to PlanetProof (OTWTPP), waarmee boeren een extra vergoeding voor hun inspanningen krijgen, bovenop de gegarandeerde melkprijs.'
'Samen met de Nederlandse retailers hebben we OTWTPP in vijf jaar tijd uitgebouwd tot het grootste keurmerk in zuivel, waarmee we hele markt omhoog hebben getrokken. Daar zijn we behoorlijk trots op.' Boeren die OTWTPP-melk leveren, voldoen aan strenge basiseisen, licht De Vries toe. ‘Op drie aspecten: klimaat, natuur en dierenwelzijn. Op één van deze aspecten moeten zij zelfs ‘excellent’ scoren. Het keurmerk staat dus garant voor een integrale aanpak van duurzaamheid.’
Om in beweging te blijven worden de eisen regelmatig opnieuw bekeken en verder aangescherpt of uitgebreid, en soms worden er ook criteria toegevoegd. ‘In de vijf jaar dat we bestaan zijn de criteria zelfs al twee keer aangescherpt. Alle stakeholders hebben inspraak op deze wijzigingen tijdens hoorzittingen. Het keurmerk is daardoor progressief en continu aan het verbeteren.’
Direct naar het erf
On the way to PlanetProof is door Milieu Centraal bestempeld als een "Topkeurmerk", vertelt Mulder. ‘Wat betekent dat het een ambitieus keurmerk is met strenge eisen, dat er volledige transparantie is en er betrouwbare en onafhankelijke controle plaatsvindt. Het keurmerk is daarmee een open standaard.’ De onafhankelijke eigenaar van het keurmerk is overigens Stichting Milieu Keur (SMK), licht hij toe. ‘Die naast OTWTPP ook keurmeester is voor tal van andere keurmerken.’
Komend najaar wordt het keurmerk in de spotlight gezet, blikt hij alvast vooruit. ‘Om de consument nog beter duidelijk te maken dat hun geld direct doorvloeit naar het erf. Een volle week lang gaan we de winkelvloer optuigen met activaties en uitingen en we nodigen onze partners nu al uit om de actie samen met ons groot te maken.’ ‘Realiseer je als retailer dat je winkel breed een prachtig keurmerk in de schappen hebt staan!’, vult De Vries aan. ‘En maak van deze kans gebruik om dit te vertellen. Wij bieden hierin de support.’
Door de keten heen de emissie verlagen
Een andere manier van consumeren en produceren is onvermijdelijk, benadrukt Mulder. ‘We merken allemaal dat de zomers heter worden, de winters milder en we zien wereldwijd grote extremen als het gaat om droogtes en overstromingen.’ Het meest effectieve dat FrieslandCampina aan de
klimaatverandering kan doen, is “van gras tot glas” de emissie verlagen, vertelt De Vries. ‘Door de keten heen zorgen we daarom voor minder uitstoot; uiterlijk in 2050 moet de gehele productie tot aan de klant netto-klimaatneutraal zijn. In de tussentijd hebben we voor 2030 als doel om de uitstoot van onze fabrieken en transport met 63 procent te verlagen ten opzichte van 2015. Voor aangekochte spullen, zoals verpakkingsmateriaal, moet dit 43 procent zijn en op het boerenerf minimaal 33 procent.’
Betalen voor broeikasreductie
Het merendeel van de uitstoot in de keten van FrieslandCampina vindt plaats op de boerderij. ‘Daar ligt dus onze grootste focus’, vertelt hij. ‘Om te versnellen betalen we boeren extra voor hun broeikasgasreductie, zodat ze beloond worden voor hun inspanningen en ruimte hebben om verder te
investeren. Zo brengen we het vliegwiel op gang. We zijn heel blij dat steeds meer handelspartners in de Nederlandse retail en foodservicesector hieraan bijdragen; samen verlagen we de uitstoot in de keten.’
Mulder: ‘We realiseren ons dat zuivel daardoor een klein beetje duurder wordt, maar we staan erachter omdat dit een eerlijk prijs is, zonder een prijskaartje voor toekomstige generaties. Door elke dag te kiezen voor de juiste melk kun je dus elke dag een beetje bijdragen aan een duurzamere wereld.’
Dit artikel is gesponsord door FrieslandCampina