Zo’n 60 procent van een geslacht rund, varken of kip komt als vlees in de supermarkt. De overige 40 procent valt volgens de wet onder de noemer ‘bijproduct’. Deze nevenstromen worden volop verwerkt tot ingrediënten in voedingsproducten. Sterker: het is één van de meest hoogwaardige toepassingen van dierlijke bijproducten en draagt bij aan de verdere verduurzaming van de voedingssector. Gelatine en vet zijn bekende voorbeelden, maar ook eiwitten in vet en bloed zijn erg waardevol.
Optimaal tot waarde brengen
De vereniging van producenten van dierlijke eiwitten en vetten (VVS) maakt zich sterk voor het optimaal tot waarde brengen van dierlijke bijproducten. Sonac, onderdeel van Darling Ingredients en lid van VVS, maakt duurzame ingrediënten uit dierlijke nevenstromen voor onder andere voedingsmiddelen. Het bedrijf werkt met bijproducten die zijn goedgekeurd voor menselijke consumptie. In het productieproces worden vetten en eiwitten gescheiden.
Meer weten over hoe dierlijke bijproducten voedselverspilling voorkomen?
De eiwitten worden vervolgens gedroogd, gemalen en verpakt. De vetten worden gefilterd en eventueel geraffineerd tot een geur- en kleurloos vet. Eiwitten vinden hun toepassing in vleesproducten, zoals salami, ham, kipnuggets en patés. Vetten gaan in bladerdeeg en koekjes, maar ook in soepen en sauzen. In België wordt rundervet gebruikt om in te frituren. Eiwitten en vetten zorgen voor smaak, sappigheid, stevigheid en stabiliteit van producten.
Duurzame producten
‘Ik vind het mooi dat wij bijdragen aan het verder verduurzamen van de sector’, zegt Kevin Frencken, product & supply chain manager bij Sonac. ‘Wat ons werk uniek maakt, is dat we van eetbare bijproducten hoogwaardige circulaire ingrediënten maken en de impact op het milieu verminderen. Als ketenpartner kunnen wij producenten helpen hun milieudoelen te halen omdat onze producten duurzaam zijn. We moeten in de toekomst steeds meer monden voeden en daar dragen we op deze manier aan bij.’
Het is goed om als keten duidelijk te maken dat deze producten voedzaam, duurzaam en veilig zijn”
Producenten van dierlijke eiwitten en vetten pleiten feitelijk voor een meer traditionele vleessector, zegt Frencken. ‘Vroeger gebruikten slagers al alle delen van het dier. Doordat we met verschillende schakels en grotere afstanden werken, gebeurt dat nu anders.’ Bedrijven als Sonac versterken de traditionele circulariteit van de sector, omdat ze van eetbare nevenstromen waardevolle ingrediënten maken die terugkomen in de voedselketen. Frencken: ‘Wij geloven en werken vanuit het kop-tot-staartprincipe en zorgen ervoor dat het hele dier zo veel mogelijk wordt gebruikt.’
De uitdaging is om dit verhaal aan consumenten te vertellen. ‘Wij verkopen ingrediënten waar andere schakels nog iets mee doen voordat het uiteindelijk bij de consument terechtkomt. De consument mag best weten dat deze ingrediënten nutritioneel en duurzaam zijn. Dat kun je prima op het etiket vermelden. We werken graag samen met ketenpartners om die boodschap goed over te brengen.’
Daarnaast beschikt Sonac over een eigen innovatiecentrum. Frencken: ‘Daar laten we zien én proeven wat er mogelijk is met onze producten zodat klanten zelf de voordelen kunnen ervaren. We maken bijvoorbeeld bloedworst, ham en hamburgers.’
Innovaties
Om in de toekomst nog meer hoogwaardige ingrediënten te kunnen creëren uit dierlijke bijproducten, is de sector constant bezig met innoveren. Eén van de nieuwste innovaties is een techniek waarbij een vezel uit plasma-eiwit wordt geproduceerd. Dit eiwit wordt gewonnen uit de grondstof bloed. Daar is zo’n vijf jaar onderzoek naar gedaan. ‘Met deze vezel kunnen we vlees in onder andere hamburgers deels vervangen’, zegt Linda van Hooft, technical sales manager bij Sonac. ‘Het is een voorbeeld van nieuwe technieken die dierlijke nevenstromen nog waardevoller én duurzamer maken. Dierlijke eiwitten hebben namelijk een lagere CO2-footprint dan vlees, zo blijkt uit onderzoek.’
Van Hooft wijst erop dat ruim 95 procent van Nederlanders zeer geregeld vlees eet. ‘En bij vleesproductie ontstaan bijproducten. Het is zonde om deze grondstoffen niet tot waarde te brengen terwijl ze ingezet kunnen worden in levensmiddelen. Dát moeten we met onze partners meer en beter vertellen.’
Uitgelezen kansen
‘Ons uitgangspunt is zo veel mogelijk delen te gebruiken – van kop tot staart – voor humane consumptie’, benadrukt Sjors Beerendonk, directeur van Darling Ingredients, het moederbedrijf van Sonac. ‘Dat past in de huidige tijd, waarin duurzaamheid en circulariteit overal hoog op de agenda staat, ook bij ons.’ Volgens Beerendonk bieden dierlijke bijproducten uitgelezen kansen voor onder meer producenten van vlees en vleeswaren. ‘Ook zij willen en moeten verduurzamen. Onze producten kunnen daar een belangrijke bijdrage aan leveren.’
Niet iedereen is bekend met de mogelijkheden en voordelen van dierlijke bijproducten. ‘En dat terwijl er geen dag voorbijgaat zonder dat we deze ingrediënten direct of indirect consumeren. Het is goed om als keten duidelijk te maken dat deze producten voedzaam, duurzaam en veilig zijn, en dat ze bovendien de smaak verder verbeteren.’
Innovatie is de grote kracht van de sector. ‘Vandaar dat er altijd innovatie- en R&D-projecten lopen om additionele toepassingen te creëren. Dat doen we samen met onze klanten, want het is belangrijk dat onze producten voor hen makkelijk hanteerbaar, houdbaar en smaakvol zijn. Dat laten we graag zien en proeven in ons innovatiecentrum in Vuren. The proof is in the pudding.’
Dit artikel is gesponsord door VVS.
